همشهری آنلاین _مرضیه ثمرهحسینی: بسیاری از مردم نسبت به اینکه سلامت روان به اندازه سلامت جسم حائز اهمیت است آگاه نیستند به همین دلیل مراجعه به مشاور یا متخصصین سلامت روان را اولویت خود نمیدانند. این مسئله یعنی فقدان بینش در خصوص اهمیت سلامت روان اما تنها دلیل عدم مراجعه افراد به رواندرمانگر نیست؛ هزینه بالای مشاورههای روانشناسی و رواندرمانی، این خدمات را از دسترس مردم خارج کرده است. از طرفی، انباشت مشکلات روحی و اختلالات روانی در افراد، کیفیت زندگی و سلامت روان را در جامعه به شدت تنزل داده است. «علی نیکجو»، روانپزشک، ضمن اشاره به فقدان فرهنگ مراجعه به رواندرمانگر، توضیح میدهد که عدم دسترسی مردم به خدمات سلامت روان چه پیامدهایی برای فرد و جامعه دارد. او در گفتگو با همشهری آنلاین میگوید عدم مراجعه مردم به رواندرمانگر به دلیل بالا بودن هزینههای سلامت روان سبب شده که روانپزشکها و روانشناسها به ازای هر ساعت 50 دلار به ایرانیان مهاجر و مقیم خارج مشاوره دهند.
گزاره غلطِ هر کس روانشناس خودش است!
نیکجو در ابتدا به عدم تمایل بسیاری از افراد به مراجعه به رواندرمانگر اشاره میکند و میگوید: «در جامعه و خانواده اتفاقا سالمترین افراد به رواندرمانگر مراجعه میکنند؛ بسیاری از افراد از حیث دارابودن مشکلات و اختلالات روانی به کمک حرفهای یک رواندرمانگر نیاز دارند اما این بینش که روان نیز مانند جسم به رسیدگی و درمان نیازمند است، وجود ندارد. به عنوان مثال، اگر کسی به روانپزشک مراجعه کند، اطرافیان او را از این کار منع کرده و میگویند تو چه مشکلی داری مگر روانی هستی؟ یعنی انگ میزنند و یا این گزاره غلط تکرار میشود که هر کس روانشناس خودش است و روانشناسها کمکی به حل مشکل کسی نمیکنند! این دیدگاه باعث میشود که حتی افرادی که تمکن مالی دارند نیز از مراجعه به رواندرمانگر خودداری کنند. نکته دیگر در همین رابطه این است که بسیاری از افراد هزینههای هنگفتی را مثلا برای کارهای زیبایی پرداخت میکنند که به حس بهتری دست پیدا کنند اما حاضر نیستند برای رسیدن به حس پایدارتری از رضایتمندی نسبت به خود و زندگیشان از طریق مشاورههای روانشناسی، هزینهای پرداخت کنند.»
متخصص روان چه کمکی به مردم میکند؟
نیکجو در ادامه به تصور غلط دیگری که عموم مردم در خصوص مراجعه به رواندرمانگر دارند اشاره کرده و میافزاید: «این تصور که تنها مبتلایان به اختلالات روانی و یا بیمارانی که مشکل روان دارند به رواندرمانگر مراجعه میکنند، تصور غلطی است. یکی از تخصصهای متخصصین روان کمک به افراد برای معنادارشدن زندگی، رشد وجودی، افزایش کیفیت زندگی و آگاهیبخشی در خصوص آن و کمک به افراد برای داشتن آیندهای بهتر و پرهیز از اشتباهات گذشته است.»
رواندرمانگرها به ایرانیان خارج از کشور خدمات میدهند!
امکان استفاده مردم از خدمات رواندرمانی موضوع بسیار مهمی در تحلیل روان رنجور ایرانی است. نیکجو در این رابطه میگوید: «دسترسی مردم به سرویسهای بهداشت سلامت روان به ویژه افرادی که به معنی واقعی متخصص و رواندرمانگرند، دارای تجربهاند و از دانشگاههای معتبر فارغالتحصیل شدهاند، مدام محدودتر و دشوارتر میشود. دلیل این عدم دسترسی نیز واضح است، وضعیت اقتصادی مردم حتی طبقه متوسط به اندازهای وخیم است که بحث سلامت و درمان روان حتی در اولویتهای آخر نیز قرار نمیگیرد. این مسئله یعنی بالا بودن هزینههای سلامت روان و به همین اعتبار عدم مراجعه مردم به رواندرمانگر سبب شده که بسیاری از روانپزشکها و روانشناسها، به ایرانیان مهاجر و مقیم خارج مشاوره دهند به ویژه حالا که روز به روز بر جمعیت مهاجران اضافه میشود. هزینه هر ساعت مشاوره به آنها 50 دلار است.»
دولت بداند که خدمات سلامت روان تزیینی نیست، ضرورت است!
نیکجو در خصوص ارائه راهکار برای حل مشکل عدم دسترسی مردم به خدمات سلامت روان میگوید: «لازم است سازمانهای دولتی از جمله وزارت بهداشت، نظام پزشکی، سازمان نظام روانشناسی، سازمان تامین اجتماعی، بیمههای مکمل و بیمههای پایه در همکاری با یکدیگر سهمی از هزینههای رواندرمانی مردم را بر عهده بگیرند. نکته مهم در این رابطه این است که پرداختن به سلامت روان از منظر دولت باید از یک امر ذهنی، تزئینی و لاکچری به امری ضروری تبدیل شود زیرا اگر افراد به حل مشکلات روحی و روانی خود توجه نکنند، انباشت افسردگی، اختلال، رنج و اندوه و تصمیمهای غلط در زندگی هر فرد، ضمن ایجاد سبکهای زندگی غلط و آسیبزننده، بیماریهای جسمی متعددی را ایجاد میکند. بیماریهایی از قبیل بیماریهای خود ایمنی، دیابت، فشار خون، افزایش وزن و ضعف سیستم ایمنی بدن به دلیل انباشت اضطراب و استرس و تنشهای روانی بروز میکند. بهعلاوه اینکه داشتن رضایت از زندگی و احساس شادکامی بدون پرداختن به مسئله سلامت روان امکانپذیر نیست.»
نظر شما